Türkiye fındık üretiminde tarihinin en kritik dönemlerinden birini yaşıyor. Trabzon Ticaret Borsası ev sahipliğinde düzenlenen “Fındıkta Güç Birliği ve Strateji Zirvesi”, sektörün geleceğine dair çarpıcı değerlendirmelere sahne oldu.
Ekonomim.com’un haberine göre, Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Cem Şenocak, yaptığı konuşmada sektörün ciddi tehditlerle karşı karşıya olduğuna dikkat çekerek, “Zirai don, kahverengi kokarca ve iklim değişikliği üretimi tehdit ediyor. Son yıllarda yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle uluslararası piyasalarda üretim liderliğimiz risk altında” dedi.
“MİRAS YOLUYLA BÖLÜNMÜŞ KÜÇÜK ARAZİLER ÜRETİCİYİ GÖÇE ZORLUYOR”
Şenocak, Türkiye’deki fındık üreticilerini üç gruba ayırarak değerlendirdi. Özellikle Doğu Karadeniz’deki meyilli arazilerde üretim yapan ailelerin büyük risk altında olduğunu vurgulayan Şenocak, “Miras yoluyla bölünmüş küçük arazilerde makinalı tarım mümkün değil. Gelir gideri karşılamıyor, üreticiler göç etmek zorunda kalıyor” ifadelerini kullandı.
Sektörde yaşanan yapısal sorunların üreticiyi bahçeden uzaklaştırdığını dile getiren Şenocak, “Kahverengi kokarca ve iklim değişikliği üreticiyi bahçeye küstürdü” dedi.
PAZAR PAYINI KAYBETME RİSKİ
Fındıkta dünya liderliğinin tehlikede olduğuna dikkat çeken Şenocak, “Düz ovalardaki üreticiler yılda 500 bin ile 1 milyon TL gelir sağlarken, bu durum diğer ürünlerin ekilmesini azaltıyor ve enflasyonu tetikliyor. Şili gibi ülkelerde üretici aile başına 3-5 milyon dolar gelir elde ediyor, dünya pazarında hızla büyüyorlar. Biz ise pazar payımızı kaybetme riskiyle karşı karşıyayız” dedi.
Türkiye’nin dünya fındık üretimindeki payının son yıllarda hızla düştüğünü hatırlatan Şenocak, “Geçmişte yüzde 80’in üzerinde olan payımız, 2024 itibarıyla yüzde 60’ın altına düştü” diye konuştu.
Destek mekanizmalarının yeniden ele alınması gerektiğini vurgulayan Şenocak, “Meyilli arazideki üreticiyi bahçesine döndürmek, kısmi de olsa geri göçü teşvik etmek mümkün. Kiralama ve kurumsal ortaklaşma modelleriyle üretimi artırabilir, kaybettiğimiz dövizi ve pazar payını geri kazanabiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
